Sudanlı taraflar, dün, geçiş dönemi yönetimine ilişkin Anayasa Bildirgesi üzerine nihai bir anlaşmaya vardılar. Bu, Sudan sokaklarında ve Arap ve uluslararası arenada heyecan ve memnuniyetle karşılandı. Sudan, 30 yıl süren devrik lider Ömer el-Beşir’in yönetiminin, 7 aydır devam eden halk protestolarının ve askeri konsey ile özgürlük ve değişim koalisyonu arasında 4 ay boyunca süren zorlu müzakerelerin ardından sivil yönetime geçiş yaparak siyasal tarihinde yeni bir döneme giriyor. Sudanın başkenti Hartum’da, hukukçulardan oluşan ortak bir teknik komitenin Askeri Geçiş Konseyi (AGK) ile sivil halk hareketini temsil eden Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri (ÖDBG) arasında anlaşmanın imzalanmasına ilişkin bir zaman çizelgesi oluşturmasıyla toplantılar başladı. Bu gelişmeler, Afrika Birliği (AfB) Sudan Özel Temsilcisi Muhammed el-Hasan Lebat’ın, geçiş dönemi yönetimine dair olan Anayasa Deklarasyonu üzerine uzlaşıya vardıklarını açıklamasından saatler sonra yaşanırken, imzaların bayramdan sonra atılması bekleniyordu. Lebat yaptığı basın açıklamasında, tarafların Anayasa Deklarasyonu hususunda bir anlaşmaya vardığını söyledi. AfB Sudan Özel Temsilcisi Lebat, tarafların resmi imza töreni organizasyonu için teknik düzenlemeler yapmak üzere toplantılara devam edeceğini açıkladı. Geçici hükümetin 39 ay sürecek olan geçiş dönemi sürecince iktidarı elinde bulunduracağını bildiren Lebat, 21 ay sürecek olan ilk aşamada geçiş dönemine askeri konseyden bir üyenin başkanlık edeceğini ve geriye kalan 18 ay boyunca ise iktidarın bir sivile devredileceğini söyledi. Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri (ÖDBG) Sözcüsü Medeni Abbas Medeni, dün sabah saatlerinde gerçekleştirdiği basın toplantısında, imzalanan Anayasa Deklarasyonu kapsamında belirlenen şeylerden birinin başbakanlık ve yürütmenin geniş yetkileriyle birlikte parlamento yönetiminin kurulması olduğu açıklamasında bulundu. Ülkede barışı sağlamanın geçiş döneminin önceliklerinden biri olduğunu ifade eden Medeni, özgürlük ve adalet üzerine inşa edilecek bir devletin kapısının açıldığını söyledi. Medeni, gazetecilere verdiği demeçte tarafların Anayasa Deklarasyonu’nda yer alan bütün hususlarda hemfikir olduğunu dile getirdi. Medeni’nin açıklamasına göre taraflar, özgürlük ve değişim koalisyonu tarafından seçilen, egemenlik konseyi tarafından kabul edilen ve en fazla 20 kişiden oluşan kabine hususunda anlaşmaya vardılar. Aynı zamanda taraflar geçici yasama meclisinin yüzde 67’sinin özgürlük ve değişim koalisyonu tarafından seçilmesi konusunda ve geriye kalan yüzde 33’lük kısmın ise özgürlük ve değişim bildirisini imzalamayan fakat devrime katılan taraflara bırakılması hususunda anlaştılar. Bunun yanı sıra ortak teknik komitenin üyelerinden biri olan İbtisam es-Senhuri, taraflar arasında bugün imzalanması planlanan anlaşmanın ayrıntıları hakkında açıklamalarda bulundu. İmzalanan anlaşmayla geniş yürütme gücüne sahip bir parlamenter hükümet sistemi kurulmasının amaçlandığını dile getiren es-Senhuri, Anayasa Deklarasyonu dahilinde hızlı destek kuvvetlerinin ordu başkomutanlığına bağlı ve istihbarat servisinin ise egemenlik ve bakanlar konseylerinin denetimi altında olacağının belirlendiğini söyledi. Komisyonların oluşumunun bakanlar kuruluna bırakılacağını kaydeden es-Senhuri, askeriyeye has otoriteler olmaları dolayısıyla Sudan ordusunun ve hızlı destek güçlerinin yeniden yapılandırılması görevinin egemenlik konseyi tarafından devralınacağını belirtti. Öte yandan es-Senhuri, askeri gücün otoriteyi elinde bulundurabileceği endişesi nedeniyle egemenlik konseyi üyelerinin çoğunun sivillerden olduğunu dile getirdi. Ayrıca Savunma ve İçişleri Bakanları’nın egemenlik konseyindeki askeri üyeler tarafından seçileceğini belirten es-Senhuri, Anayasa Deklarasyonu’nda egemenlik konseyi üyelerinin çifte vatandaşlığının bulunmamasının şart olarak belirlendiğini açıkladı. Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmedin Hartum Elçisi Mahmud Derir dün yaptığı açıklamada, Sudan’ın ABD’nin terör sponsorları listesinden çıkarılması çağrısında bulundu. Sky News Arabia’nın aktardığına göre Derir, imzalanan anlaşmanın ülkedeki barışa katkıda bulunacağını söyledi. Gerek Afrika Birliği (AfB) gerekse de uluslararası toplumun Sudan anlaşmasını desteklediğini dile getiren Derir, Sudan’da yeni bir devletin kurulması için ülkenin adının ABD Dışişleri Bakanlığı’nın terörün devlet sponsorları listesinden çıkarılması gerekliliğine vurgu yaptı. Ayrıca AfB’nin Sudan’a üyeliğini yeniden vereceğini belirterek, askeri konseyin ülkede iktidara gelmesinin ardından alınan üyeliğin dondurulması kararının kaldırılacağını söyledi. Öte yandan Şarku’l Avsat’ın haberine göre Arap Birliği, AGK ile ÖDBG arasında önümüzdeki iki gün içinde imzalanacak anlaşmaya hazır olarak, geçiş dönemi yönetiminin düzenlendiği Anayasa Deklarasyonu üzerine uzlaşıya varılması hususunda duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Arap Birliği Genel Sekreterliği’nden resmi bir kaynak, bu fikir birliğinin ülkede yeni bir aşamayı başlattığını ve bunu halkın taleplerinin gerçekleşmesinin takip edeceğini söyledi. Arap Birliği tarafından yapılan açıklamanın devamında, ülkede barış, demokrasi ve istikrarın sağlanması adına Sudanlı taraflarca üzerinde uzlaşılan geçiş hükümetinin arkasında durulacağı taahhüdü bir kez daha yinelendi.