Netanyahunun ifşa ettiği gizli İran deposunda uranyum izleri bulundu

  • 9/9/2019
  • 00:00
  • 3
  • 0
  • 0
news-picture

İsrail operasyonlarında gizli bölgelerden Uluslararası Atom Ajansı’nın (IAEA) aldığı örnekler uranyum izlerine işaret ediyor. Konuyla ilgili Tahran’dan henüz bir açıklama gelmedi. İran’daki IAEA denetimlerini takip eden diplomatlar, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu tarafından "gizli nükleer depo" olarak nitelendirilen Tahran’daki bir bölgeden IAEA’nın aldığı örneklerin uranyum izleri taşıdığını söyledi. Diplomatlar, IAEAnın uranyum parçacıklarının kaynağını araştırdığını ve İrandan bir açıklama yapmasını istediğini belirtti.  Ancak Tahran bu durumla ilgili olarak henüz bir açıklama yapmadı. Netanyahu 2018 yılının Nisan ayında dosya yığınlarıyla İran’ın güneyinde bulunan gizli bölgelerde nükleer silah çalışmaları programını tespit ettiklerini açıkladığı bir televizyon programına katılmıştı. Netahyahu, İsrail ajanlarının bölgeden büyük miktarda belge aktardığını söylerken İran belgelerin sahte olduğunu belirtilen mevkide halı yıkama fabrikası olduğunu belirtmişti. Netanyahu’nun o dönemde sunduğu kanıtların çoğu 2015’te imzalanan nükleer anlaşmadan önce sunduklarından oluşuyor. Ancak Netanyahu, İran’ın o tarihten itibaren nükleer teknolojiyle ilgili önemli dosyaları elinde tuttuğunu ve nükleer silahla ilgili deneyimini geliştirmeye devam ettiğini iddia etti. Bu iddialar İran’ın güvenirliliği hakkında şüphe uyandırdı. Netanyahu, “öncelikle İran, hiçbir zaman nükleer silah programı olmadığına dair yalan söyledi. İkinci olarak da anlaşmadan sonra bile, gelecekteki kullanım için nükleer silah uzmanlığını sürdürmeye ve geliştirmeye devam etti” dedi. Nisan ayının başında Reuters, IAEA’nın yer belirtmeden İran’da gizli olarak bu faaliyetlerini sürdürdüğü bölgeleri aramak üzere Mart ayında pek çok kez İran’a gittiğini belirtti. Kaynaklar o dönemde söz konusu bölgelerden alınacak örneklerin analizinin ancak Haziran ayında sonuçlanacağını belirtmişti. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda (BMGK) Eylül 2018’de yaptığı konuşmada Netanyahu, IAEA’yı bölgeyi derhal ziyaret etmeye davet etti ve o zamandan beri yaklaşık 15 kilogramlık belirtilmemiş radyoaktif materyal aktarıldığını ifade etti. Netanyahu, bu materyallerin İran’ın yaptırımların hafifletilmesi karşılığında nükleer çalışmalarını sonlandırmak üzere 2015 yılında imzalanan anlaşmaya uymadığını gösterdiğini söyledi. O dönemde IAEA, Netanyahu’nun kapsamlı bir inceleme olmaksızın kurumuna ne yapacağını dikte etmesine kızgınlığını ifade etti ve “IAEA’nın gerektiğinde incelemelerde bulunduğunu” açıkladı. Bir İranlı yetkili Nisan ayında şunları söyledi: “Saklayacağımız bir şey yok. IAEA’nın çeşitli bölgeleri ziyareti edindiği yasalar ve düzenlemeler çerçevesinde oldu.” IAEA, üye devletlere gönderdiği raporda 2017 yılı boyunca İran’da 35 teftiş gerçekleştirdiğini belirtti. Diplomatlar böyle teftişlerin İran’ın cevaplamadığı soruları netleştirmek için gerçekleştirdiğini ifade etti. Kurum, Ağustos ayında yayınladığı üç aylık raporunda IAEA’nın İran’da gitmek istediği her yere ulaşmada bir sorunla karşılaşmadıkları ancak İran’ın kurumla ilişkilerinde ayak sürüklediğini belirtti. Kaynaklar, Nisan ayında yaptıkları açıklamada, bazı teftişlerin zorlu çabaların ardından gerçekleştiğini ifade etti.

مشاركة :