İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani dün yaptığı açıklamada, ülkesinin nükleer anlaşma yükümlülüklerini azaltmaya devam ettiğini söyledi. Reuters haber ajansına göre, Ruhani basın toplantısı sırasında yaptığı açıklamada, “Avrupa ülkeleri sözlerini yerine getirmede başarısız oldu. Nükleer yükümlülüklerimizi azaltmaya devam edeceğiz. IR-7 ve IR-9 santrifüjleri üzerinde çalışmaya başlayacağız” dedi. Buna karşılık, nükleer anlaşmaya taraf olan İngiltere, Fransa ve Almanya ise, İran’ı anlaşmayı ihlal eden somut eylemlerden kaçınmaya çağırdı. Tahran, Avrupalıların İran ekonomisini durgunluğa sürükleyen ABD yaptırımlarının atlatılmasına yardımcı olmadığını düşünüyor. İran, Mayıs ayından bu yana anlaşma yükümlülüklerini aşamalı olarak azaltarak Avrupa ülkelerini tehdit ediyor. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEK) 26 Eylül’de, Tahran’ın gelişmiş santrifüjler kullanarak, zenginleştirilmiş uranyum çalışması başlattığını duyurdu. Ruhani açıklamasında, ABD Başkanı Donald Trump yönetimine yönelik politikasını yineleyerek, ABD’nin İran’a yönelik yaptırımları kaldırmadığı sürece ikili görüşmelerin gerçekleşmeyeceğini söyledi. Devlet televizyonundan canlı olarak yayınlanan açıklamasında İran Cumhurbaşkanı, geçtiğimiz hafta Kızıldeniz’deki İran petrol tankerine yapılan saldırının arkasında yabancı bir hükümetin olduğunu belirterek, tankere ait fotoğrafları gösterdi. Ruhani, İran petrol tankeri “Sabiti’de” geçtiğimiz Cuma günü şüpheli iki ayrı patlama gerçekleştiğini dile getirdi. Ruhani açıklamasında, Sabiti’ye ait video kayıtlarının ellerinde olduğunu belirterek, tankere yapılan düşmanca saldırının kim tarafından gerçekleştirildiği konusunda açıklama yapmanın erken olduğunu söyledi. Yaşanan bu olay, Suudi petrol tesislerine yapılan saldırı ve İran tarafından Körfez’de el konulan petrol tankerleri hadiselerinin ardından yaşandı. İran ayrıca ABD’ye ait insansız hava aracını (İHA) düşürmüştü. Geçtiğimiz Eylül ayında Washington, Londra, Riyad, Paris ve Berlin Suudi Arabistan’ın doğusunda bulunan Saudi Aramco tesislerine yapılan saldırıdan Tahran’ı sorumlu tutarken, bu durum ham petrol fiyatlarında yüzde 20’lik bir artışın yaşanmasına yol açtı. Öte yandan, AFP’nin İngiltere’nin Tahran Büyükelçiliği’nden edindiği bilgiye göre, İngiliz uzmanlar Arak’taki ağır su reaktörüne yönelik çalışmalar için dün İran’a gitti. İran, Arak Ağır Su Reaktörü’nü, 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmada öngörüldüğü gibi kullanılmaz hale getirerek ortadan kaldırmış, daha sonrada, nükleer anlaşmadaki taahhütlerini azaltma çerçevesinde reaktörden söktüğü boruları yeniden aktif hale getirmekle tehdit etmişti. ABD’nin Mayıs 2018’de çekildiği anlaşmada Arak reaktörünün yabancı uzmanlarında katkısıyla yeniden yapılandırılacağı ve reaktörde askeri amaçla kullanılan plütonyum çalışmalarına son verileceği kararı alınmıştı. İngiltere’nin Tahran Büyükelçili tarafından dün yapılan açıklamada, İngiliz uzmanlara Çinli bir uzman ekibin yardım ettiği belirtilirken, bu ekibin Arak reaktöründe inceleme yapacağı ve bunun için Tahran’a gelindiği duyuruldu. Açıklamada, üç gün sürecek olan ziyarette uzmanların çeşitli çalışmalar ve uluslararası teknik yardım konusu için İran Atom Enerjisi Kurumu ile istişareler gerçekleştireceği aktarıldı. Açıklamada, bu ziyaretin nükleer anlaşmanın taahhütlerinin bir parçası olduğu ve bu sebeple Büyükelçiliğin modern sivil nükleer programının geliştirilmesi amacı ile Arak reaktörü konusundan İran ile işbirliği yapacağı ifade edildi.
مشاركة :