ABD Taliban ile müzakerelere yeniden başlıyor

  • 12/6/2019
  • 00:00
  • 4
  • 0
  • 0
news-picture

Üç ay önce ABD Başkanı Donald Trump tarafından aniden askıya alınmasının ardından Washington ve Taliban arasındaki müzakereler, Afganistan’da 18 yıldır devam eden savaşı sonlandırmak umuduyla bir ateşkes anlaşması imzalamak için Katar’da yeniden başlayacak. Üst düzey bir Afgan yetkilinin aktardığına göre, Taliban ile görüşmelerden sorumlu ABD’nin Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad, Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani ve diğer yetkililerle görüşmek üzere 5 Aralık’ta Kabil’deydi. Toplantının gündeminde, Trump’ın Afganistan ziyareti sırasında bahsettiği Taliban ile müzakerelerin yeniden başlaması meselesi vardı. Dışişleri Bakanlığı, Özel Temsilcinin de Afgan taraflar arasında müzakere etme çabalarını “hızlandırmayı” hedef alan bir ziyaret gerçekleştireceğini açıklamıştı. Bakanlık, geçtiğimiz Çarşamba günü yaptığı yazılı açıklamada, Halilzad’ın henüz belirli olmayan bir tarihte Taliban ile müzakereleri yeniden başlatmak için Doha’ya gideceğini duyurdu. Açıklamada, görüşmelerin amacının “Afganistan’da iç müzakerelere olanak tanıyacak adımları ele almak, savaşa barışçıl bir çözüm bulmak ve özellikle de ateşkes yolunda şiddeti azaltmak meselesini görüşmek” olduğu belirtildi. Donald Trump, 7 Eylül’de Zalmay Halilzad’ın bir yıldan uzun bir süre Afgan isyancılarla gerçekleştirdiği doğrudan ve benzeri görülmemiş müzakereleri askıya almıştı. Trump, Kabil’deki bir saldırıda bir ABD askerinin öldüğü gerekçesiyle Camp David’de Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani ve Taliban liderleriyle düzenlenecek olan gizli görüşmeyi de iptal ettiğini açıklamıştı. Müzakerelerin, öldüğünü ve gömüldüğünü söyleyen Trump, saldırıları durdurmaları halinde Taliban ile diyaloğa kapıyı da açık bıraktı. Daha sonra ABD Başkanı, hiçbir zaman onaylamadığı resmi olmayan temaslardan söz etti. 28 Kasım’da ‘Şükran Günü’ dolayısıyla Afganistan’daki ABD askerlerine sürpriz bir ziyarette bulunan ABD Başkanı, müzakerelerin yakın zamanda yeniden başlayacağını duyurdu. Trump, Kabil’in kuzeyindeki ABD Bagram Hava Üssü’nde Afgan mevkidaşı Eşref Gani ile toplantısının ardından “Taliban bir anlaşma yapmak istiyoruz ve onlarla görüşeceğiz. Onlara, bir ateşkes yapılması gerektiğiniz söyledik. Bunu istemediklerini söylediler. Şimdi de ateşkes istiyorlar” dedi. Trump ayrıca, “İşlerin bu şekilde iyi gideceğine inanıyorum” dedi. Ancak Taliban, görüşmelerin yeniden başlamasından konuşmak için çok erken olduğunu ifade etti. Hareket, diyalogun yeniden başlatıldığı beyanına ise tepki vermedi. Taliban’ın, teröristlere Afganistan’ı bir savaş üssü olarak kullanma izni vermemesi ve Kabil hükümetiyle benzeri görülmemiş bir diyalog başlatılması taahhüdü karşılığında hareketin asıl talebi olan 13 bin ila 14 bin ABD askerinin kademeli olarak geri çekilmesi amacıyla Eylül ayı başlarında yarı nihai şekilde bir anlaşma taslağı hazırlanmıştı. Anlaşma taslağında bir ateşkesin olmaması, özellikle eleştirilmişti. Anlaşma, Taliban ile müzakerelerden dışlanan Afgan makamlardan açık bir destek görmedi. Bu kez ise ABD’liler, Taliban’ın bu yola ne düzeyde hazırlıklı olduğunu bilmeden ateşkese odaklandı. Bu çerçevede Halilzad, geçen salı günü Taliban’ın Pakistan sınırındaki Nangarhar vilayetinde DEAŞ’a yönelik Taliban’ın düzenlediği operasyonlara övgüde bulundu. Zalmay Halilzad, konuya ilişkin Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, hareketin, Batılıların ve Afgan güçlerin hareketliliği sayesinde DEAŞ saflarında can ve toprak kayıplarının yaşandığına dikkati çekti. Bu hafta ABD’de yayınlanan Asya Araştırma Kuruluşu’nun bir anketine göre, soru sorulan 17 bin 812 Afgan’dan yüzde 88,7’si Taliban ile barış çabalarını destekliyor. Yüzde 64’ü, Taliban’ın 1996- 2001 yılları arasındaki yönetim sürecinde haklarının ihlali nedeniyle kadınların, konu hususunda daha az iyimser olmasına rağmen, bir yıl öncesine göre barış ihtimalinin daha olası olduğunu düşünüyor. Öte yandan Afganistan’ın doğusundaki Nangarhar vilayetinde geçen çarşamba günü düzenlenen bir terör saldırısında 1 Japon doktor, 5 doktor koruması ve bir şoför hayatını kaybetti. Şarkul Avsatın haberine göre Nangarhar vali sözcüsü Ataullah Hokyani, saldırıda Japon Doktor Tetsu Nakamura’nın Celalabad yolu üzerinde hedef alındığını belirtti. Öte yandan Kabil’deki Bagram Hastanesi sözcüsü Gulzada Sanger, Dr. Nakamura’nın ağır şekilde yaralandığını açıkladı. Sanger, “Nakamura ciddi şekilde yaralandı. Daha sonra ameliyat edildiği yerel bir hastaneye götürüldü. Ancak tedavi için Bagram Hastanesine sevk edildikten kısa süre sonra öldü” dedi. Nangarhar Valisi Şah Mahmud Miyahil de “Nakamura ölümü, bölge halkı açısından oldukça üzücü” şeklinde konuştu. Miyahil, doktorun yaklaşık 10 yıldır sağladığı tüm tıbbi hizmetler dolayısıyla kendisine minnettar olduğunu vurguladı. Nakamura, 2008 yılından bu yana Nangarhar’da görev yapıyor. Japon Doktor Kazuya Ito’nun kaçırılması ve öldürülmesi sonrasında Japonya Barış İçin Tıbbi Hizmetler Kurumu başkanı seçilmişti. Saldırının sorumluluğunu henüz kimse üstlenmedi. Birkaç hafta önce de ülkedeki yardım görevlileri hedef alınmıştı. Kasım ayı sonlarında benzer bir olay yaşanmış, Kabil’de bir Birleşmiş Milletler (BM) aracına yönelik saldırıda BM Afganistan’a Yardım Misyonu’nda (UNAMA) bir ABD’li personel öldürülmüştü. Saldırıda ikisi UNAMA çalışanı olamk üzere 5 Afgan da yaralanmıştı.

مشاركة :