Mısır, Etiyopya ile Nahda (Rönesans) Barajı konusundaki uzlaşmazlığın devam etmesi halinde ‘başka seçeneklere’ yönelebileceği sinyallerini verdi. Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri dün yaptığı açıklamada, ‘Etiyopya’nın ülkesinin su haklarını olumsuz yönde etkileyen tek taraflı bir eylemlerde bulunmasını engellemek ve uluslararası barış ve güvenlik üzerindeki etkilerini düzeltme konusundaki sorumluluklarını yerine getirmek için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine (BMGK) başvurmak gibi başka seçeneklere yönelmek zorunda kalacağını’ söyledi. Mısırlı, Etiyopyalı ve Sudanlı bakanlar, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Avrupa Birliği (AB) ve Afrika Birliği (AfB) dönem başkanı Güney Afrika’dan gözlemcilerin de katılımıyla telekonferans aracılığıyla yeniden müzakerelere başladılar. Ancak Şukri, Etiyopya ile yapılan son müzakerelerin olumlu sonuç vermediğini söyledi. Mısır, Sudan ile birlikte, Etiyopya’nın önümüzdeki Temmuz ayında planlandığı gibi rezervuarı doldurmaya başlamadan önce barajın doldurulup işletilmesi konusunda kapsamlı bir anlaşmaya varmaya çalışıyor. Dışişleri Bakanı Şukri dün Kahire’deki Mısır-Kanada İş Konseyi Ortak Yıllık Konferansının oturum aralarında Mısır’ın Etiyopya ile müzakerelere devam etme yaklaşımına bağlı kaldığını ve iki taraf arasında adil bir anlaşmaya varmak için samimi niyetler beslediğini gösterirken Etiyopya, uzlaşmacı bir yaklaşımdan uzak bir şekilde müzakerelerden kaçınan bir tutum sergiliyor. Bu durum, Mısırı başka siyasi seçenekler aramaya itiyor. Etiyopya ile Nahda Barajı konusunda yapılan son müzakerelerin olumlu sonuç vermediğini söyleyen Şukri, “Bu durum Mısırı, Etiyopya’nın ülkesinin su haklarını olumsuz yönde etkileyen tek taraflı bir eylemlerde bulunmasını engellemek ve uluslararası barış ve güvenlik üzerindeki etkilerini düzeltme konusundaki sorumluluklarını yerine getirmek için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine (BMGK) başvurmak gibi başka seçeneklere yönelmeye zorlayacaktır” ifadelerini kullandı. Mısır ve Etiyopya geçtiğimiz ay BMGK’ya ayrı ayrı yazılar gönderdiler ve her biri diğerini haklarını ihlal etmeye çalışmakla suçladı. Öte yandan Sudan’ın girişimiyle Şubat ayından bu yana durmuş olan müzakereler yeniden başlatıldı. İki ülke arasında anlaşmazlığın çözümüyle ilgili tıkanıklık, onları alternatif seçeneklere yönelmeye itti. Bunların arasında Mısırın ‘resmi’ olarak dile getirmekten kaçınmasına ve çözüm için tüm barışçıl yolları deneyeceğini vurgulamasına rağmen askeri bir çatışma olasılığı da bulunuyor. Gözlemcilere göre Etiyopya, ‘meselesine dikkat çekmek amacıyla’ Mısır’ın askeri bir seçeneğe gitme olasılığını körüklüyor. Etiyopya Genelkurmay Başkan Yardımcısı General Berhanu Gula Cuma günü yaptığı açıklamada, ülkesinin ‘çıkarlarını sonuna kadar koruyacağını’ söyleyerek Mısır’a meydan okudu. General Gula, Amharca yayın yapan ‘Addis Zemen gazetesine verdiği röportajda, “Mısır, Etiyopya halkının ülkeleri için ölmekten korkmayan kahraman insanlar olduğunu bilmiyor mu? Mısırlılar ve dünyanın geri kalanı, zamanı geldiğinde savaşı nasıl yönetebileceğimizi çok iyi biliyorlar” ifadelerini kullandı. General Gula ayrıca Mısır’ı ‘diğer ülkeleri ortak sudan yararlanmalarını engellemek amacıyla tehdit etmek için silahlarını kullanmakla’ suçladı. General Gula, Güney Sudan Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Mısırın Güney Sudanın Etiyopya sınırı yakınlarındaki Pagak bölgesinde askeri üs kuracağı iddialarını içeren haberlerin gerçeği yansıtmadığının belirtilmesinden bir hafta sonra bu açıklamada bulundu. Mısır Parlamento üyesi Mustafa Bekri konuya ilişkin açıklamasında ülkesinin ‘siyasi bir çözüme olan bağlılığını’ sürdürürken ‘haklarını da göz ardı etmeyeceğini’ söyledi. Bekri General Gula’nın açıklamalarıyla ilgili olarak Twitter hesabından paylaştığı mesajda, “Mısır, haklarını göz ardı etmediği gibi, uluslararası anlaşmalarla belirlenen su payını da göz ardı edilmesini kabul etmiyor” yazdı. Bekri şöyle devam etti: “Mısıra diz çöktürmeyi amaçlayan gündemini uyguladığı için İlkeler Bildirgesi kararlarını bozan tarafın Etiyopya olduğu düşünüldüğünde, Mısır ne tehdit ediyor ne de diz çöküyor. Eğer Mısır siyasi bir çözümü tercih ederse, bu onun haklarını hiçbir şekilde koruyamayacağı anlamına gelmez. Herkes Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisinin vereceği kararın arkasında duracaktır.” Devam eden müzakerelerde, yağışlı mevsimler veya uzun süren kuraklık dönemleri boyunca barajın doldurulması ve işletilmesinin teknik yönlerine dair anlaşmazlıkların artmasının ardından Sudan tarafından hazırlanan ‘uzlaşı belgesi’ tartışılıyor. Mısırın eski Su Kaynakları Bakanı Dr. Nasruddin Allam’a göre müzakereler şu 3 senaryo çevresin sonuçlanabilir: Birinci senaryoda; Etiyopya’nın uzlaşmazlığı devam edecek ve Mısır daha sonra müzakerelerin başarısız olduğunu ilan edecek. Bunun sonucunda Etiyopyayı barajı doldurmaması konusunda uyaracak ve iki ülke arasındaki gerilim daha da tırmanacak. Allam’ın Twitter hesabından belirttiği ikinci senaryoda; Etiyopya’nın Sudan ve Mısır’ın taleplerine yanıt verecek ve bir ön anlaşma imzalanacak. Üçüncü ve son senaryoda ise Etiyopya bazı taleplere yanıt verecek ve onaylama veya reddetmeye karar vermek için Mısırın takdirine bırakılan ve ek zaman gerektiren başka manevralar yapmaya devam edecek. Nahda Barajı’nın Nil Nehrinden alacağı yıllık su payının Mısır’a 55,5 milyar metreküplük, Sudan’a ise 18,5 milyar metreküplük olumsuz bir etkiye neden olması bekleniyor. Öte yandan Etiyopya, Mısırın çıkarlarına zarar vermek gibi bir amacı olmadığını ve barajı inşa etmenin amacının elektrik üretmek olduğunu söylüyor.
مشاركة :