Antik Mısır’dan modern tıbba: Safran Kovid-19 tedavisinde sonuç verdi

  • 2/1/2021
  • 00:00
  • 2
  • 0
  • 0
news-picture

Ünlü Alman Mısırbilimci arkeolog Georg Ebers 1873 yılında Kahire’deki Said bölgesinde dolaşırken bir antika dükkanına uğruyor. Daha sonra burada değerli bir hazineye rastlıyor. Ebers, gözetimindeki kazıları denetlemek için bölgeye yaptığı ziyaretlerde bu dükkana sık sık uğrardı. “Hazine” milattan önce 1553’e tarihlendiriliyor; yani 3 bin 500 yaşında, 19 metre uzunluğunda sarılı bir papirüs. Üzerinde 19. Hanedanın firavunu Amenophisin hükümdarlığı sırasında dolaşımda olan ve tüm tıbbi bilgi ve tedavileri içeren bir yazı mevcut. Ebers, papirüsü satın aldı ve hemen Almanya’da görev yaptığı Leipzig Üniversitesi’ne gönderdi. Akut enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılan safran da dahil olmak üzere 80den fazla hastalığın detaylı açıklamalarının yer aldığı el yazması bugün hala korunmakta. Günümüzde araştırmacılar safranın Kovid-19 hastalarını tedavi etmede kullanılabileceği konusunda umutları yüksek. ABD, Kanada, İspanya, Yunanistan ve Güney Afrikada 4 bin koronavirüs hastası üzerinde çeşitli deneyler yapıldı. Hastalığa yakalandıkları ilk aşamada safran kullanan koronavirüs hastalarının, yüzde 25 oranında hastaneye kaldırılmadan tedavilerine evlerinde devam edebildikleri gözlemlendi. Bu çalışmalar ayrıca kolşisin maddesinin solunum cihazı ihtiyacını %50 oranında azalttığını, Kovid-19dan ölüm oranını ise yüzde 44 azalttığını ortaya koydu. Bu sonuçlar, bilimsel dergilerde yayınlanmadan önce bağımsız olarak incelenmesi gerekmekte. Madrid Üniversite Hastanesinde kardiyolog ve solunum uzmanı olarak görev yapan ve bu araştırmanın İspanya ayağındaki çalışmayı yöneten Prof. Dr. José Luis Lopez şunları söyledi: “Sonuçlar şaşırtıcı ve bu adımın Kovid-19 için nihai bir tedaviye yaklaşmaya yardımcı olacağına dair umutlarımız yüksek. Bu tedavinin maliyeti ucuz. Bir aylık tedavi masrafı 3 avroyu geçmeyecek.” 3 bin 500 yıl önce, firavun hekimleri, enfeksiyonlar hastalarını yabani safranla tedavi ediyordu. MÖ 6. yüzyılda ünlü Bizanslı hekim Alexander Tracy gut tedavisi yapıyordu. Kolşisin bugüne kadar, bu tip artrit için hala ana tedavi yöntemi. Ali b. Rabben et-Taberînin dokuzuncu yüzyılda kaleme aldığı Firdevsul-Hikme (Hikmet’in Cenneti) isimli eserinde "İlaçların Özellikleri" bölümünde, "Safran akut enfeksiyonların tedavisinde en etkili ilaçtır" cümlesi yer alıyor. Günümüzde araştırmacılar, enfeksiyonlara karşı etkinliği ile bilinen bu maddenin Kovid-19 hastası bazı kişilerde ortaya çıkan ve sıklıkla ölüme yol açan “sitokin fırtınasını” önlemeye yardımcı olduğu konusunda fikir birliğine vardı. Bu çalışma, yüksek tansiyon, diyabet ve kalp hastalığı gibi kronik hastalıkları olan kırk yaşın üzerindeki dört bin yeni koronavirüs hastası üzerinde yapılan klinik araştırmalara dayanmaktadır. Hastaların hepsi evde bir ay boyunca her gün bir kolşisin hapı kullandı. Montreal Üniversitesi Kardiyoloğu ve bu küresel çalışmanın süpervizörü Dr. Jean-Claude Tardif, “Kolşisin, Kovid-19 kaynaklı tehlikeli komplikasyonları önleyebilen dünyadaki ilk ağız yolu tedavisidir. Genel olarak bilim camiasının, bu çalışmalara, incelenmeden ve ayık dergilerde yayınlamadan önce büyük bir ihtiyatla yaklaştığı bilinmekte” dedi. Ancak bu araştırmada yer almayan İtalyan virolog Alberto Chico araştırmadan umutlu. Chico, “Tıp yüzyıllardır, her zaman hoş sürprizler taşıyan bu maddeye başvurmuştur. Aynı araştırma ekibinin 2019 yılında, Kolşisin maddesinin enfeksiyonları önleme yeteneği sayesinde kalp krizinden kurtulmaya yardımcı olduğunu kanıtlayan bir inceleme çalışması yayınladığını unutmayın” ifadelerini kullanıyor. Bu çalışmanın gözden geçirilmesi ve yayınlanmasının hızlandırılması çağrısında bulunan Chico, “Kortikosteroidlerin şu ana kadar koronavirüs hastalarının tedavisinde en etkili ilaç grubu olduğunu biliyoruz. Doğal olarak farklı bir şekilde etki eden başka bir antienflamatuar ilacı da koronavirüs hastalarını tedavi etmede başarılı olacaktır.” Dublin Üniversitesi Epidemiyoloji Uzmanı Dr. Charles Richard ise şunları söyledi: “Dr. Tardiffin ekibinin son derece güvenilir çalışmasının ortaya koyduğu sonuçlar harika. Bugün incelediğimiz verilerin yakında onaylanacağından ve bilimsel dergilerde yayınlanacağından hiç şüphem yok. Bununla birlikte, diğer tedavilerle çatışması nedeniyle bu ilaç doktorların gözetimi olmadan kullanılmamalı.”

مشاركة :