İsrail’de Naftali Bennett hükümeti 100’üncü gününü doldururken İçişleri Bakanı Ayelet Şaked’in, Mansur Abbas başkanlığındaki Birleşik Arap Listesi (Ra’am) ile ortaklığa dayalı hükümetin içinde bulunduğu durumdan kurtulmak için Yahudi dini partilerinden birini hükümet koalisyonuna dahil etmeye çalıştığı ortaya çıktı. Bakan Şakede yakın kaynaklar, kendisinin ve Bennett ile kurduğu Yeni Sağ’ın (Yamina) Araplarla ittifak nedeniyle aşırı sağcı seçmen tabanlarının şiddetli baskısıyla karşı karşıya olduğunu ve bu durumun devam etmesinin yaklaşan ilk seçimlerde oyları kaybetmelerine, belki de siyasi arenadan kaybolmalarına yol açacağını düşündüklerini aktardılar. Kaynaklar, mevcut ittifakın özellikle Batı Şeria ve Kudüsteki Yahudi yerleşimi ve güvenlik konularında, sağcı politikaları ve programlarında Bennettin elini kolunu bağladığını bildirdiler. Şaked, Gazze Şeridi veya Hizbullah ile savaşa girilmesi halinde İslami hareketin, hatta sol görüşlü Meretz partisinin milletvekillerinin hükümeti devirmekle tehdit ettiği bir durum ortaya çıkabileceği düşünülüyor. Bu nedenle bir veya birkaç Yahudi dini partiyi hükümete dahil etmeye çalışması gerektiği görüşünde. Hükümet koalisyonunda İslami hareketle ortaklığı bırakma niyetinde olmadığını açıkça belirten Şaked ancak bu koalisyonu hükümet politikası üzerinde daha az etkili hale getirmenin yolunu arıyor. Hükümet koalisyonunun şu an İslami harekete ek olarak aşırı sağda Yeni Sağ ve Yeni Umut, solda da Meretz’in de dahil olduğu 8 partiden oluştuğu biliniyor. Koalisyonun zayıf bir çoğunluğa sahip olması (parlamentodaki 120 milletvekilinden 61i), onu kırılgan ve her türlü temel soruna karşı savunmasız hale getiriyor. Söz konusu koalisyona Ortak Arap Listesi Bloku (6 milletvekili) tarafından dışarıdan sağlanan sınırlı destek de var. Ancak bu liste, İsrail-Filistin çatışmasıyla ilgili konularda ciddi bir sert duruşa sahip. Bu nedenle hükümet yerleşim projelerine, savaşlara, esirlere veya benzeri herhangi bir meseleye destek veremiyor. Diğer yandan muhalefette iki dini parti bulunuyor. Bunlar 9 milletvekili ile Aryeh Deri liderliğindeki Şas Partisi ve 7 milletvekili ile Yaakov Litzman liderliğindeki Birleşik Tevrat Yahudiliği partisi. İki parti, muhalefetle bağlantılılar ve eski Başbakan Binyamin Netanyahuya kişisel ve ideolojik bir bağlılıkla hareket ediyorlar. Şakede göre, Netanyahu ile olan bağlılık Katolik bir birliktelik değil. Bennett hükümetinin sürdürülemez ve çok kırılgan olduğu ve yakında düşeceği duygusuna dayanıyor. Bununla birlikte Şaked, dini partilerin Bennett hükümetinin sağlam ve istikrarlı olduğuna ve parlamento dönemi boyunca (4 buçuk yıl) süreceğine ikna oldukları anda, Netanyahu ile birlikteliği bozma ve koalisyona katılma olasılığını yeniden düşüneceklerini ve kabul edeceklerini belirtiyor. Özellikle bu katılımın, yerleşim projesini ve birçok sağcı programı kurtaracağı, Filistin devletinin kurulmasının onaylanmasına yönelik uluslararası baskıları bertaraf etmeye katkıda bulunacağı ve katılan partilere ve ekonomik ve partizan çıkarlarına fayda sağlayacağı düşüncesinde. Şaked geçen ay Dışişleri Bakanı ve alternatif Başbakan Yair Lapidin Filistinlilerle iki devletli bir çözüme yönelik müzakereleri ilerletmeye karar vermesi halinde hükümetin düşeceğini söyledi. Ayrıca kendisi ve Naftali Bennettın iki devletli çözüme ve bir Filistin devleti kurma fikrine karşı olduklarını vurguladı. Kaynaklar, Şakedin sadece dini partileri dahil etmek için çalışmadığını, pozisyonlarını ve adımlarını tamamen Başbakan Bennett ile koordine ettiğini bildirdiler. Ayrıca kararın birkaç ay içinde yürürlüğe girebileceğini düşündüğünü aktardılar. Diğer yandan Lapidin de mevcut hükümette Filistin meselesi konusunda bir fikir birliği olmadığını söylediği biliniyor. İki devletli çözümü desteklediği halde bunun mevcut hükümette gerçekleşemeyeceğini belirten Lapid, başbakan olduğunda söz konusu tutumunun değişip değişmeyeceği sorusuna "Bu mümkün" cevabını verdi. Dönüşümlü başkanlık anlaşmasına göre Lapid, görev süresinin ikinci yarısında, yani Kasım 2023te hükümete liderlik edecek.
مشاركة :