Batan Rus gemisi hakkında ne biliyoruz?

  • 4/16/2022
  • 00:00
  • 3
  • 0
  • 0
news-picture

Rusya, Karadeniz filosunun sancak gemisi olan ‘Moskova’ adlı  güdümlü füze kruvazörünün, mühimmatın patlaması sonucu çıkan yangından sonra limana çekildiği sırada battığını açıkladı. Kiev, Moskova’nın Ukrayna kuvvetleri tarafından kıyıdan fırlatılan bir füze ile darbe aldığını ve Sovyet döneminden kalma bu devasa geminin gövdesinde yarık oluştuğunu belirtti. Rusya Savunma Bakanlığı ise söz konusu iddiaları doğrulamadı. Reuters haber ajansına göre bu iddia henüz teyit edilmiş değil. ABD Savunma Bakanlığından (Pentagon) üst düzey bir yetkili, 15 Nisan Cuma günü Moskova kruvazörünün Ukrayna’ya ait iki füze tarafından batırıldığını ve bunun Rusya için ‘ağır bir darbe’ olduğunu bildirdi. . İsminin açıklanmasını istemeyen yetkili, basına yaptığı açıklamada “Gemiyi iki Neptün füzesi ile (gemiyi) vurduklarını düşünüyoruz” diyerek Rusya’nın Karadeniz filosuna ait sancak gemisinin çıkan bir yangın sonucunda ‘ciddi şekilde hasar gördüğü’ yönündeki açıklamaları yalanladı. Ancak ABDli yetkili, Ukrayna ordusunun bir taraftan Moskova gemisinin savunma cihazlarının insansız hava aracı (İHA) kullanarak karıştırıp diğer taraftan Neptün füzeleriyle gemiyi vurduğuna işaret eden bilgilere ilişkin kanıt sunmadı. Moskova’nın kapasitesi Rusya, 2014 yılında Ukraynadan topraklarına ilhak ettiği Kırımda konuşlandırdığı güçlü hava savunma sistemlerine sahip. Ancak Moskova, tüm Karadeniz filosu için uzun menzilli bir mobil hava koruması sağlayabilen, yüzer bir komuta ve kontrol merkeziydi. Moskova’nın kaybedilmesi Karadeniz filosunun, özellikle Kırım’ın batısındaki uzun menzilli görevlerde daha savunmasız kalmasına sebep olacak. Moskova’nın mürettabatı yaklaşık 500 personelden oluşuyordu. Rusya cuma günü denizcilerin ana limanı Sivastopola geri gönderilmeden önce başka gemilere başarılı bir şekilde tahliye edildiklerini duyurdu. Ukrayna olayın sonucunda yüksek ihtimalle ölenlerin olduğunu öne sürse de Rusya konuyla ilgili henüz bir açıklama yapmadı. Peki, bu olay Ukrayna çatışmasının seyrini değiştirir mi? Muhtemelen hayır. Ancak İngiltere Savunma Bakanlığı, gemi kaybının Rusyayı Karadenizdeki donanma mevzisini gözden geçirmeye iteceğini açıkladı. Söz konusu olayın Rus ordusunun motivasyonuna büyük bir darbe indirmesine rağmen Rus Donanması şu ana kadar Moskovanın Ukraynadaki ‘özel askeri operasyon’ olarak nitelendirdiği hamlelerinde önemli bir rol oynamadı. ABDli bir yetkili yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Rusya savaş gemilerini sadece sınırlı bir şekilde, ara sıra darbeler indirmek ve güneyde asker ikmali yapmak için kullandı. Rusya yakın bölgede deniz hakimiyetine sahip. Moskova temelde denizdeki düşman gemilerini yok etmek için hazırlanmıştı. Ancak aslında Ukrayna donanmasından geriye pek bir şey kalmadı.” Peki, geminin çatışmalarda önemli bir rolü var mıydı? Bu sorunun cevabı henüz belli değil. Ancak bazı analistler gemi batmasaydı, Ukrayna güçlerinin direnmesinden dolayı Odessa Limanı’na henüz gerçekleşmemiş olası bir Rus amfibi hücum çıkarmasının desteklenmesine yardımcı olabileceğini söylüyor. Bazı Ukraynalı çevrelerde geminin batmasının böyle bir saldırı olasılığını azalttığı belirtiliyor. Bu durumun Ukrayna güçlerinin bir kısmını başka bölgelere konuşlandırmasına olanak sağlayacağı kaydediliyor. Rusya Moskova’nın yerini dolduramaz. Ancak aynı sınıftan iki gemisi daha var. Rusyanın Kuzey ve Pasifik filolarında hizmet veren bu iki geminin adları Mareşal Ustinov ve Varyag. İstanbul Boğazı üzerinden Karadenize geçişi kontrol eden Türkiye, savaş zamanında bu iki geminin geçişine izin vermeyecektir. Moskova eşsiz silahlarla donatılmamıştı. Gemisavar füzeleri ve karadan havaya füzeleri vardı. Ancak Rusyanın en yeni nesil Kalibr seyir füzeleri veya hipersonik füzelerine sahip değildi. Moskova tam anlamıyla  modern bir gemi sayılmazdı. Sovyetler Birliği döneminde, 1970lerde Soğuk Savaş sırasında ABD uçak gemilerini yok etmek için tasarlanmıştı. Gemi yaklaşık 40 yıl donanmaya hizmet etti. Geniş çaplı bir yenilenme sürecinden geçmişti. İngiltere Savunma Bakanlığına göre ancak 2021de operasyonel hale geri dönebilmişti. Bu yenilenme sürecine rağmen cihazlarının bazıları eskide kalmıştı. Geminin batması Rus ordusunun gururunu zedeledi. Gemi eski olmasına rağmen Kırım’da mevzilenen Karadeniz filosunun ve Rus askeri gururunun bir simgesi olduğu için Rus ordusu için acı bir kayıp sayılıyor. Moskova, Ukrayna gemisavar füzeleri tarafından batırıldıysa bu, Alman pike bombardıman uçaklarının Kronshtadt Limanı’ndaki Sovyet savaş gemisi Maratı batırdığı 1941den bu yana Rusya’nın savaşta kaybettiği en büyük savaş gemisi olacak. Batılı diplomatlar ve uzmanlar, gemi battığı için Karadeniz filosundaki üst düzey subayların da işlerinden olacaklarını düşünüyor.

مشاركة :