Irak’ta Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr, Meclis’te cumhurbaşkanı seçiminin yapılması için gerekli üçte iki çoğunluğun oluşmasını engelleyen ve Meclis’te üçte birlik çoğunluğu elinde tutan Şii Koordinasyon Çerçevesi’ni kastederek “engelleyici üçte bir” ile hükümet koalisyon kurmayacağını ilan etti ve Irak yargısını Koordinasyon Çerçevesi’ne ayak uydurmakla suçladı. Bu açıklama, Sadr’ın hükümet kurma görevini Şii Koordinasyon Çerçevesi çatısı altındaki siyasi rakiplerine bırakarak 30 gün süreyle muhalefet saflarına geçeceğini ilan etmesinden bir gün sonra geldi. Sadr, yaptığı açıklamada, “Halk yoksulluk çekiyor ve ona faydalı olacak yeni bir çoğunluk hükümeti yok. Şu anki hükümet de ona hizmet edemez ve faydalı olamaz” dedi. Sadr Irak yargısının Gıda Güvenliği Kanunu’nun yürürlüğünü durdurmasına atıfta bulunarak, “Küstahlığınız halkın yararına olan yasaları işlemez hale getirme noktasına mı ulaştı? Siz halkı hedef alıyorsunuz ve ona boyun eğdirmek istiyorsunuz. Bundan da garip olanı yargı isteyerek veya istemeyerek engelleyici üçte bire ayak uyduruyor. İktidar halkın yaşadığı endişe, parasızlık ve psikolojik bunalıma, milislerin tasallutuna, dış aktörlere bağlılığa, İsrail ile normalleşme ve salgın endişelerine gözlerini kapatıyor. Engelleyici üçte birin çoğunluk hükümetinin kurulmasını engellemesine zerre şaşırmadım” ifadelerini kullandı. Sadr, sokağı harekete geçirme kartına işaret ederek, “Mazlumun bir ziyaretçisi var ki ona karşı sığınacak yerin yok” dedi. Koordinasyon Çerçevesi’ne yakın bir kaynak, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Koordinasyon Çerçevesi çatısı altındaki grupların dün (pazartesi) akşam gerçekleştirmeleri beklenen toplantıda Sadr’ın “hükümet kurma ve Gıda Güvenliği Kanunu meseleleri üzerinden halkın çıkarlarına zarar verme” suçlamasına karşı cevap vereceklerini söyledi. Kaynak, “Bir tarafın görüşüne göre ister çoğunluk ister uzlaşı olsun hükümetler güçle kurulmaz. Çünkü hükümetler basit çoğunluğa sahip. Çoğunluk hükümeti konusunda bir anlam karmaşası var. Çünkü biz, meclis üye tam sayısının üçte ikisinin gerektiği cumhurbaşkanı seçimi konusunda Anayasa ve Federal Mahkeme’nin içtihadına bağlıyız. Üçlü ittifakın (Sünni Egemenlik İttifakı ve Kürdistan Demokrat Partisi/KDP’nin katılımıyla Sadr’ın liderliğinde kurulan ittifakın adı) bu çoğunluğu sağladığını göremiyoruz. Cumhurbaşkanı adaylarına oy verip ardından onlar çoğunluk hükümeti kursun diye mi oylama oturumuna katılacağız? Koordinasyon Çerçevesi KDP’nin oyununun kurallarına göre hareket ediyor. Garantör üçte bir olarak isimlendirdiğimiz yapı da buna dahil. ‘Engelleyici üçte bir’ nitelemesini hasımlarımız kullanıyor” ifadelerini kullandı. El-Irakiyye Üniversitesi’nde uluslararası medya alanında uzman Prof. Dr. Fadıl el-Bedrani, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede şunları kaydetti. “Sadr’ın ve ortaklarının desteklediği gıda güvenliği yasa tasarısının Federal Mahkeme tarafından reddedilmesi ve üçlü ittifakın hükümeti kuramayacağının anlaşılması üzerine Sadr muhalefet saflarına geçti. Sadr’ın bir ay olarak belirlediği muhalefet seçeneği, kamuoyuna ‘hükümeti kurma görevini muhalefet tarafına bırakıyoruz’ mesajıydı. Bununla birlikte Sadr hiçbir tarafın hükümeti kuramayacağı kanaatinde. Muhalefete geçme kararını Sadr’ın ortakları olan Sünni Egemenlik İttifakı ve KDP’nin nasıl gördüğüne gelince, bence bu karar ortaklıklarının geleceğini etkileyecek. Muhalefet seçeneğinin kendilerine dayatılmasını kesinlikle reddediyorlar. KDP lideri Mesut Barzani, Kürdistan Yurtseverler Birliği/KYB ile ilişkilerinin yeniden onarılması karşılığında Cumhurbaşkanı Berhem Salih’in yeniden seçilmesi için bir girişimde bulunarak KYB’ye taviz verebilir. Siyasi güçler yeni bir yol ayrımındalar. Merkezinde bağımsız vekillerin bulunduğu yeni ittifaklar şahit olabiliriz. Böylece durgun su yeniden hareket eder. Mevcut durum daha fazla devam etmeyecek. Çünkü siyasi gruplar şu anda çok zayıfladıklarının farkında. Özellikle Şii güçler her an başbakanlık için bir isim üzerinde uzlaşıya varabilir. Böylece 7 ay süren kriz sona erer.” Siyasi Düşünce Merkezi Başkanı İhsan eş-Şammari, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, “Sadr’ın geçici süreliğine muhalefete geçmesi kendisini siyasi tıkanıklığın dışında tutmak istediği ve aynı zamanda partisini siyasi performans düzeyinde görülen başarısızlıktan sorumlu tutulmaması için çalıştığını gösteriyor. Bu meselenin başka yönü ise Sadr’ın Koordinasyon Çerçevesi’ni çok zor bir duruma düşürdü. Zira hükümet kurulmasını engellemeye çalışan taraf Koordinasyon Çerçevesi’dir. Sadr ayrıca bağımsız vekillerin hükümet kurma sürecinde başarısız olduklarını söylemek istiyor. Nitekim Sadr, Koordinasyon Çerçevesi’nin bağımsızların ve diğer siyasi güçlerin seçeneklerini görmezden gelmeye çalıştığının farkında. Bu durum ulusal çoğunluk hükümeti projesini de engelliyor ve bağımsızları zor durumda bırakıyor” dedi. Şammari, konuşmasının devamında şu ifadeleri kullandı: “Sadr, ortakları Egemenlik İttifakı ile KDP’yi ikinci kez dışladı. Sadr’ın muhalefete geçme niyetinin olduğu açık. Bu, Vatanı Kurtarma İttifakına yani üçlü ittifaka bir arada olamayabileceklerinin mesajıdır. Sadr’ın ortakları bu nedenle zor durumda. Bu durum onları başka seçeneklere yönelerek hızlı bir çözüm bulmaya zorlayabilir.”