Dubai’de gerçekleşen Arap Stratejik Forumu, 2019 yılının ekonomik görünüm konusundaki belirsizlik ve dünyayı hızlandıran değişimler nedeni ile gölgede kalırken, Arap ve uluslararası camiadan gelen katılımcılar arasında dünyadaki ekonomik ve siyasi konularda iyimser ve kötümser olarak görüş farklılıkları ortaya çıktı. Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Başbakanı ve Dubai Emiri Muhammed bin Raşid el-Maktum, 2019’un fırsat ve zorlukları için, “Bizler siyasi, ekonomik ve insani açıdan iyimseriz. Dünya ekonomisi sürekli hareketli, tepkilere güvenmiyoruz. Varlığımızı ve geleceğimizi inşa etmeye çalışıyoruz” dedi. El-Maktum konuşmasına, “Bölge proje ve fırsatlara sahip bir programa katılıyor. 2019’un bu projelere tanıklık etmesini ve sürdürülmesini umuyoruz. Ekonomik ve siyasi fırsatlar tüm açık seçenekler hakkında sürekli düşünmemizi sağlıyor. Biz gelişim, diyalog ve ilerlemeyi seçiyoruz. Geleceğin tayin edilmesi, değişkenlerine uyum sağlama ve yeteneklerinden faydalanma becerisidir” şeklinde devam etti. “2019’da Arap dünyasının ekonomik durumu” oturumuna katılan yetkililer, bölgenin 2019 ve 2020 yılları arasında durgunluğa gideceği ve bu durumun özellikle önümüzdeki yıl başlayacağına değindi. Körfez İşbirliği Konseyi (KİK), önümüzdeki yıl büyümenin yüzde 3 oranında olacağını belirtirken, petrol fiyatlarının yükselmeyeceğini ve 2019 yılında petrol varil fiyatının 47 ve 69 dolar arasında artış göstereceğini belirtti.Ekonomik durum vurgusu Eski Lübnan Ekonomi ve Ticaret Bakanı Nasser es-Saidi, “2019 ve 2020 yılları arasında dünya ekonomik durgunluk yaşayacak ve bu durum önümüzdeki yıllın başlarında olacak” dedi. Dünya Bankası Başkan Yardımcısı Mahmud Mohieldin konu ile ilgili yaptığı açıklamada, dünyanın belirsizlikten geçtiği ve güven krizinin olduğunu, özellikle şu yüzyılda oyunun kurallarının belli olmadığı zamanda küresel çatışmaların yanı sıra Batı’da ortaya çıkan güçlerin kafa karışıklığına sebep olduğuna değindi. Mahmud Mohieldin, Yemen ve Suriye’deki durumun iyileşmesini değinirken, Yemen’in istikrarının 2003 yılında Irak’ta başlayan istikrarsızlıkla aynı durumda olduğunu ifade etti. Arap Stratejik Forumu’nun ‘2019’da Arap dünyasının ekonomik durumu’ başlıklı oturumunda konuşan ABD eski Hazine Bakanı Jack Lew, 2019 yılında dünya çapında özellikle ABD ve Çin arasındaki gümrük ve ticaret savaşlarında durgunlaşma olacağını belirtti. Ayrıca İngiltere Lordlar Kamarası eski üyelerinden Meryvn King, 2019 yılında küresel ekonominin yeniliklere ve başarılı pratik çözümler üretmeye devam edeceğini aktardı.Terör vurgusu Irak eski Başbakanı İyad Allawi ‘Üçüncü Kuşak Terörizm’ konulu oturum arasında yaptığı konuşmada, “El Kaide çarpık sistemler ilkesi ile ilk kuşağı, DEAŞ arazi kontrolü ve genişleme kurallarına dayanarak ikinci kuşağı, üçüncü kuşak ise toplumlarda kaos yaratıp, ekonomilere zarar vererek sistemsiz bir şekilde, birden fazla ülkede gündem ve aşırı hedeflere ulaşmaya çalışıyor” dedi. Eski Ürdün Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nasır Cude Araplar arasındaki diyalog eksikliğine yönelik yaptığı konuşmada, “Filistin meselesinin bölgede çok sayıda çatışma girişimini çözme ve istikrar için giriş noktası olduğuna inanıyoruz. İki şey arasında ayrım yaparken, bir yandan da yüzyılın anlaşması detaylarını Arap ve uluslararası ülkelerin nasıl kullandığını bakalım. Bugün detaylara girmeden olay hakkında yorum yapamayız” dedi. Eski Mısır Dışişleri Bakanı Nebil Fehmi ise, “Gelecek hakkında konuşmak istiyorsak şimdiden konular açıklanmalı. Arap siyasi zafiyeti var ve iki temel şey yapılmalı. Birincisi, bölge ülkeleri için daha iyi bir gelecek inşa etmek istiyorsak kademeli ve uygun değişiklik yapılmalı. İkincisi ise, Arap ve yabancı olsun başka ülkeye bağlılığı abartmayalım. Geçtiğimiz yüzyıl boyunca Arap ülkeleri ulusal güvenlik sorunları için Batı ve Doğu ülkelerine güvenmişlerdir. Sonuç olarak bugün gördüğümüz şey İran, İsrail ve Türkiye, Arap ülkelerine mantıksız ve kabul edilemez bir şekilde baskı uygulamışlardır” dedi.Ortadoğu’daki karmaşık durum Oturumda, İsrail ve Lübnan arasında yaşanan krizin bölgede yeni bir tehlike oluşturacağı vurgulandı. Katılımcılar aynı zamanda ‘Yüzyılın Anlaşması’ ile Orta Doğu’da barışın sağlanamamasının kaçınılmazlığına işaret ettiler. Foruma katılan eski ABD Başkanı Dennis Ros ise yaptığı açıklamada, ABD dış politikasını şekillendirmek için iki temel faktörün olduğunu belirterek bunlarından ilkinin, Kuzey Kore ve ABD arasındaki ilişki olduğuna değinerek iki lider arasında gelecek yıl düzenlenecek zirve için umutlu olduğunu belirtti. İkinci faktörün ise nükleer anlaşmadan çekilen ABD ve İran arasındaki kriz olduğuna değinen Ros, bu durumun hali hazırda Lübnan ve İsrail arasındaki gerginliği tırmandırmasına işaret etti. Yazar ve uzman Parag Khanna uluslararası ilişkilerde devletlerin ana oyuncular olmadığını, önemli bloklar ve bölgelerde başka oyuncuların olduğuna işaret ederken, ticaret, sanayi ve diğer sektörlerin gelişimini kolaylaştıran güçlü bağlar ile güven ilişkileri kurulması konusunda önemli adımların olduğunu ifade etti.