Suriye’nin kuzeyinde bulunan Menbiç şehri, iç savaş sırasından birkaç kez farklı tarafların kontrolüne geçti. ABD Başkanı Donald Trump’ın çekilme kararının ardından Amerikan askerleri Suriye’den ayrılmaya hazırlanırken Menbiçliler ülkedeki diğer tarafların oluşacak boşluğu doldurmak için harekete geçmelerinden ve daha fazla huzursuzluğa neden olmalarından endişeli. Suriye rejim güçleri şehrin yakınlarında birliklerini konuşlandırırken Türkiye’nin her an şehre operasyon başlatabileceği belirtiliyor. ABD güçleri, DEAŞ’ın 2016 yılındaki yenilgisinden bu yana Menbiç’te istikrarı koruyordu. Türkiye sınırına 30 kilometre uzaklıktaki şehir, Suriye’deki çatışma haritasında hassas bir konuma sahip. Menbiç, Rusya, Türkiye ve bugüne kadar da ABD’nin etki alanını temsil eden üç ayrı bölgenin birleştiği noktaya en yakın yerde olma özelliğini taşıyor. ABD güçleri her ne kadar henüz tamamen Suriye topraklarını terk etmemiş olsa da Menbiç’te Trump’ın kararının yan etkileri ortaya çıkmaya başladı. ABD askerlerinin ayrılmasının ardından Türkiye’nin operasyon başlatmasından korkan Kürt Halk Koruma Birlikleri’nin (YPG) çağrısıyla Rusya destekli Suriye rejim güçleri ilk kez cuma günü şehrin dışına konuşlandı. İki yıl önce Halepten Menbiç’e gelen 41 yaşındaki İsmail Şalan, Reuters’a yaptığı açıklamada “Her gün korkuyla yaşıyoruz. Neler olup bittiğini, Suriye rejimi veya Türkiye’nin şehre girip girmeyeceğini bilmiyoruz” dedi. ABD Başkanı, Suriye’den çekilme sürecinin yavaş olacağını duyurmuştu. Cumartesi günü ABD liderliğindeki koalisyon uçakları ve saldırı helikopterleri Menbiç semalarında görüldü. ABD destekli Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile müttefik olan ve 2016’dan bu yana kentin kontrolünü elinde tutan Menbiç Askeri Konseyinden yerel silahlı unsurlar cumartesi günü rutin devriyelerine çıktı. 5 çocuk babası Ebu Hamza, “Savaştan kurtulduk. DEAŞ’tan daha kötüsünü görmeyiz” derken yine de korktuklarını dile getirdi. 2011’de Suriye’de çatışmanın patlak vermesinden bu yana Menbiç’in kontrolü 3 kez taraflar arasında el değiştirdi. Savaşın ilk zamanlarında Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) bölgeyi Suriye rejim güçlerinden aldı. Ardından DEAŞ’ın eline geçen şehir “DEAŞ hilafetinin” bir parçası ilan edildi. 2016’da da YPG öncülüğündeki SDG, ABD liderliğindeki Koalisyon’un desteğiyle DEAŞ üyelerini Menbiç’ten çıkardı. Menbiç, o tarihten bu yana SDG ve müttefiklerinin kontrolünde bulunuyor. Ancak bu durum Suriye’nin kuzeyinde YPG’yi ulusal bir tehdit olarak gören Türkiye’yi kızdırdı. ABD ve Türk kuvvetleri, geçen kasım ayından bu yana ABD’nin Türkiye’nin endişelerini gidermek için sarf ettiği çabalar çerçevesinde yapılan anlaşma gereği Menbiç yakınlarında ortak devriye geziyorlar. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, cuma günü yaptığı açıklamada unsurlarının şehirden çekildiğini duyuran YPG’yi işaretle Türkiyenin “teröristlerin” ayrılmasının hemen ardından Menbiç’te herhangi bir hamle yapmasına gerek kalmayacağını söyledi. Türkiye, YPG’yi 34 yıldır Türkiye’de yasa dışı eylemlerde bulunan PKK’nın Suriye’deki kolu olarak görüyor. Bu nedenle Türkiye SDG’nin kontrolündeki bölgelerden gelen Suriyeli muhaliflerle birlikte birlikte YPG’yi yenme sözü verdi. Türkiye destekli Suriyeli muhalifler, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) 2016 yılında ülkenin kuzeyine girmesinden bu yana Ankaranın kontrolündeki bölgelere yakın olan Menbiç’e, YPGyi çıkarma girişimi çerçevesinde operasyon başlatmaya hazırlanıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, cuma günü yaptığı açıklamada Türkiyenin operasyonu başlatmak için acelesi olmadığına işaret etti. Trump’ın ABD askerlerini geri çekme kararıyla şaşkına dönen YPG, geçen cuma günü Menbiç’i korumak için Şam’a çağrıda bulundu. Çağrıdan kısa bir süre sonra Suriye ordusu şehirdeki “tüm Suriyelilerin ve diğerlerinin” güvenliğini sağlamak için Menbiç’e birliklerini konuşlandırdığını açıkladı. Suriye rejim güçleri şehre girmedi. Ancak Türkiye destekli Suriyeli muhaliflerle karşı karşıya gelebilecekleri hatta yakın bölgelerde konuşlandırıldılar. Menbiç Askeri Konseyi’nden askeri bir kaynak, Suriye hükümeti ile yapılan görüşmelerde ‘Türkiyenin Menbiç’e operasyon yapmasının’ önlenmesi gerektiğine dair uzlaşıya varıldığını aktardı. Kaynak, “Suriye ordusu şu ana kadar Menbiç yakınlarına kısmi’ olarak konuşlandırıldı” diyerek süreçte ABD varlığının dikkate alınacağına işaret etti. Kaynak, Suriye rejiminin Menbiç’teki otoritesini geri kazanmaya hazırlanıp hazırlanmadığıyla ilgili olarak ise rejimin ilerleyen süreçte şehri nasıl yöneteceğine dair komiteler oluşturacağını bildirdi. Menbiç’in yeniden Suriye hükümetinin yönetimine girip girmeyeceği konusu şehirdeki birçok kişi için büyük önem taşıyor. Bu konudaki en önemli endişelerden biri rejim tarafından askerlik için çağrı yapılması. Ancak bununla birlikte bazı kesimler Türkiye’nin şehre operasyon düzenlemesindense Esed rejiminin geri dönmesini tercih ediyor.
مشاركة :