Birleşmiş Milletler (BM) raporlarının, Ebu İbrahim el Haşimi el Kureyşi liderliğinde DEAŞ’ın Suriye ve Irakta yeniden örgütlenmeye başladığına işaret ettiği bir dönemde, Mısır Fetva Kurumuna bağlı Tekfirci Fetvalar ve Radikal Görüşleri Gözlemevi’nin Ocak ayı sonunda yayınladığı raporda, örgütün lojistik, mali ve insan kaynaklarını kaybetmesi nedeniyle ‘maliyeti düşük eylemler’ olarak bilinen eski terör metotlarına yeniden başvurduğu belirtiliyor. Mısır Fetva Kurumu Müdürü Hasan Muhammed, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “DEAŞ’ın ‘maliyeti düşük eylemlere’ başvurması daha önce iki defa gerçekleşti. Birincisinde henüz kuruluş aşamasındayken şehirlerde kontrolü ele geçirmek amacıyla sivilleri hedef alarak korku yaymaya çalıştığı dönemde, ikincisinde ise hezimete uğrayarak şehirlerdeki kontrolü kaybettiği dönemde bu eylemlere şahit olundu” dedi. Muhammed, “DEAŞ’ın son olarak eski yöntemlere dönülmesi yönünde yaptığı çağrı, son aylarda aldığı ağır darbeler nedeniyle ikinci aşama kapsamında değerlendirilebilir. Örgüt artık ucuz terör eylemleri düzenlediği ‘zarar verme ve yıpratma’ stratejisine geri döndü. Askeri zeka veya tecrübeye ihtiyaç duymayan ve maliyetinin düşük olmasıyla ön plana çıkan bu stratejide vahşi uygulamalara başvuruluyor. Bu tür eylemlere geri dönülmesi, örgüt içerisinde büyük terör saldırıları düzenleyebilecek unsurların azaldığını gösteriyor” diye konuştu.Adem-i merkeziyetçilik DEAŞ’ın eski lideri Ebubekir el-Bağdadi’nin Ekim ayı sonlarında öldürülmesinin ardından örgütün medya platformları, unsurlarını ‘ucuz terör’ stratejileri doğrultusunda eylemler düzenlemeye teşvik etmeye başladı. Gözlemciler bu durumun sebebini ‘örgütün terör eylemlerini planlama, yönetme ve uygulama kabiliyetini kaybetmesinin yanı sıra insan ve mali kaynakların azalması’ şeklinde gerekçelendiriyor. Bu da örgütün merkezi planlama yerine tam bir adem-i merkeziyetçilik sürecine geçiş yaptığına işaret ediyor. Mısır Fetva Kurumu Müdürü Muhammed, “Örgütün adem-i merkeziyetçilik aşamasına girmesi yani kollara ve vilayetlere bölünmesi Bağdadi’nin ölümü sonrasında başladı. Ancak bu süreç Bağdadi’nin ölümü sonrası hız kazandı. Bunu yöneten kişi ise son zamanlarda örgüt içerisinde bölünmelerle karşılaşan yeni lider Kureyşi. Örgüt içerisindeki bölünmeler halen devam ediyor. Bunu örgütün haftalık gazetesi ‘Nebe’de çıkan haberlerde görmek mümkün. Nitekim son çıkan haberlerde Ebu Hamza el-Kureyşi’nin örgütten ayrılma tehdidi sonrası lider Kureyşi’nin örgütün vilayetlere ve kollara ayrılmasına izin verdiği görülüyor. Bağdadi’nin ölümü örgüte bağlılık duygusu üzerinde olumsuz bir etki yarattı. Zira Bağdadi, Kureyşi’ye kıyasla merkeziyetçiliğe daha meyilliydi. Yani Kureyşi’nin ölmesi halinde örgütte büyük depremlerin olacağını gösteriyor. Mısır Fetva Kurumu’nun yaptığı araştırmaya göre DEAŞ, medya araçları üzerinden kendisine örgüt unsurlarını ‘ucuz terör eylemleri’ düzenleyerek bulunduğu ülkelerin ekonomisini ve insanlarını doğrudan hedef almaya teşvik ediyor. Araştırmada, örgütün bu tür eylemleri daha basit, gizli ve taşınabilir olması nedeniyle büyük maliyetlere neden olan ve gözleme araçlarıyla tespit edildiğinde başarısızlıkla sonuçlanabilen ağır silahlarla yapılan eylemlere tercih ettiği belirtiliyor. Mısır Fetva Kurumu’nun araştırmasına göre DEAŞ yanlısı olan ‘Yalnız Kurtlar’ olarak isimlendirilen grubun aylardır eylem türlerinde değişikliğe gidilmesini, bu kapsamda zehirle, dumanla veya elektrik akımıyla öldürme gibi yeni metotların kullanılması çağrısında bulunuyor. Eylem türleri arasında ayrıca askeri kışlaların veya üslerin hedef alınmasında ‘yanan balonlar veya zeplinler’ kullanılması yer alıyor.Gerileme işareti Hasan, örgütün saldırılarda yanan balon veya zeplin kullanmasıyla ilgili olarak, “DEAŞ’ın yanan balonlar kullanma çağrısında bulunması, örgütün askeri ve teknik kabiliyetlerinde bir gerilemenin olduğu işaretidir. Yanan balonlar, örgütün Irak ve Suriye’de çokça kullandığı droneların alternatifi. Örgüt, askeri ve teknik kabiliyetinin düşmesinin ardından yanan balonlara başvurdu ve bu metodun daha çok kullanılması çağrısında bulunuyor. Yanan balonlar örgüt için yeni bir metot olduğu için kullanımında bazı zorluklar yaşıyorlar. Zira bu metodu kullanırken gözleme araçlarından gizlenemiyorlar” ifadelerini kullandı. Birleşmiş Milletler (BM) Gözlem Ekibi tarafından, geçtiğimiz ay sonu hazırlanan bir raporda, Ebubekir El Bağdadinin öldürülmesinden sonra yeni bir liderin başına geçtiği DEAŞ’ın Suriye ve Irakta yeniden güç toplamaya başladığı belirtildi. BM Gözlem Ekibi tarafından hazırlanan 20 Ocak tarihli raporda, DEAŞ’ın hem Suriyede hem de Irakta saldırılar düzenlediği, saldırı çağrılarında bulunduğu ve yeniden güç topladığı kaydedildi. DEAŞın yayın organlarından Rumiye dergisinin daha önceki yayınlarında örgüt unsurlarına kundaklama eylemleri düzenleme çağrısı sonrasında Irak’taki bazı arazilerde yangın çıkmıştı. DEAŞ bu eylemin devamı için çağrılarını sürdürüyor. Örneğin petrol tankeri, doğal gaz boruları ve petrol istasyonlarını ateşe verme bunlardan bazıları.El Kaide’den DEAŞ’a Mısır Fetva Kurumu’nun araştırmasına göre ‘ucuz terör eylemleri’ stratejisinin temelleri El Kaide’nin 2010’da düzenlediği saldırılara dayanıyor. O dönem El Kaide, örgüt unsurlarına yabancıları hedef alma ve Avrupa ülkelerinde saldırı düzenleme talimatları veriyordu. El Kaide, internet ortamında yayınladığı ‘Inspire’ adlı bir İngilizce dergi üzerinden, el yapımı patlayıcıların mutfak araçlarıyla nasıl yapıldığını gösteren şemalar yayınlıyordu. Bunu takip eden süreçte ABD’deki terör saldırıları artmaya başladı. Özellikle kutlamalar sırasında insanların üstüne rastgele ateş açma eylemi, birçok kez tekrarlandı. Bu metotlar, Suriye ve Irak’ta DEAŞ’ın ortaya çıkmasıyla birlikte gelişti ve böylece ucuz eylem yöntemleri giderek çeşitlendi. Örneğin araçla insanları ezme, bıçaklama, patlayıcılar, bomba yüklü araçlar, insanların üzerine rastgele ateş açma, kaçırma ve siber saldırılar bunlar arasında sayılabilir. Ancak DEAŞ’ın yayın organları basit patlayıcıların yapılışı konusunda pek başarılı bir performans gösteremedi. Öte yandan DEAŞ, Kasım ayında Nijeryada 11 Hristiyan rehineyi başlarını keserek öldürdüğünü ilan etti. Bundan önce de birçok bıçaklı eylemi üstlenmişti. Mısır Fetva Kurumu, ‘ucuz terör eylemlerinin’ bazı sebeplerden dolayı artabileceği konusunda uyardı. Araştırmada söz konusu sebepler, yapılan eylemlerin örgüte bazı kazanımlar sağlaması, düşük maliyetli olması, insanlar arasında korku ve endişe yaratması, eylemin yapıldığı ülkedeki ekonomik çıkarlara ve kamu hizmetlerine zarar vermesi, ülkeleri ekonomik açıdan yıpratması ancak buna karşılık daha az örgüt elemanın kaybedilmesi şeklinde sıralanıyor. Mısır Fetva Kurumu Müdürü Hasan, Suriye ve Irak’ta aldığı askeri darbelerin yanı sıra Avrupa ülkelerinin DEAŞ’la bağlantılı 26 bin hesabı kapatması gibi uygulamalar nedeniyle kendini baskı altında hisseden örgütün bu tür eylemlere daha çok başvurma yolunu seçtiğini söyledi.