Irak’ın eski İstihbarat Başkanı Mustafa el-Kazimi başkanlığındaki yeni hükümete 7 Mayıs’ta, güvenoyu almasından sadece birkaç saat sonra hem içeriden hem de dışarıdan benzeri görülmemiş destek mesajları geldi. Yeni hükümetin ülke içerisinde aldığı geniş desteğin yanı sıra parlamentonun 15 bakana güvenoyu vermesi ve 5 adaydan da vazgeçmesi sonrasında bölgesel ve uluslararası çapta bir memnuniyete tanık oldu. Irak parlamentosu, geçen çarşamba akşamı Kazimi hükümetinin oluşumunu ve bakanlık programını oylamak için 7 Mayıs sabahına kadar süren bir oturum düzenledi. 329 milletvekilinin 260’tan fazlasının katıldığı oturumda ve oylama sonrasında herhangi bir gerginlik yaşanmadı. Kazimi, güvenoyu kazanması sonrasında ekim gösterileri sırasında öldürülen eylemcilere ilişkin soruşturma da dahil olmak üzere koronavirüs salgını, ekonomik kriz ve erken seçimler gibi ülkenin tanık olduğu zorluklarla mücadele etme taahhüdünde bulundu. Yeni Irak Başbakanı ayrıca önceliklerinin Irak’ın ‘egemenliği, güvenliği, istikrarı ve refahı’ olduğuna dikkat çekti. Erken seçimler hususunda açıklamalarda bulunan Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu, seçimlerin yapılması için lojistik gerekliliklerin hazırlanması alanında çabaların sürdüğünü bildirdi. Nuri el-Maliki liderliğindeki Kanun Devleti Koalisyonu ve İyad Allavi liderliğindeki Ulusal Koalisyon gibi parlamento bloklarının Kazimi ve hükümetine oy vermeyi kabul etmemesine rağmen Ulusal Sened Bloğu gibi diğer bloklar da hükümette yer almayacaklarını ancak bakanlara oy vereceklerini duyurdu. Hamis el-Hancer liderliğindeki Kurtarılmış Şehirler Koalisyonu da aynı yaklaşımı benimsedi. Irak Kuvvetleri Koalisyonu Milletvekili Yahya el-Muhammedi, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada “Kazimi hükümetini destekliyoruz. Kendisiyle görüşmelerimiz olumlu geçti. Ona Sünni bileşen bakanlarını aday gösterme hakkı verdik” dedi. Muhammed, Kazimi hükümetinin sağlık, ekonomi ve güvenliğin tüm düzeylerinde büyük zorluklarla karşı karşıya olduğuna dikkat çekti. Milletvekili sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu hükümet, en başta eylemcilerin talep ettiği ve üzerlerinde çalışılması gereken önemli zorluklarla karşı karşıya. Çünkü onlar, değişim denklemini ortaya koyuyorlar. Biz, bu taleplerin çoğunu yerine getirebileceğine inanıyoruz. Çünkü kendisi, içte ve uluslararası alanda desteğe sahip.” Muhammedi, kurtarılmış bölgeler konusunda da “Bu konuda kendisiyle çok konuştuk. Başta yerinden edilenler, gurbetçiler ve mülteciler olmak üzere bu alanda esneklik gösterdi ve bu meseleleri kapatmaya çalışacak” dedi. Suudi Arabistan’dan tebrik Suudi Arabistan liderliği de hükümetin kurulması dolayısıyla yeni Irak Başbakanı’nı tebrik etti. Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman da Kazimi’ye başarı dileklerinde bulunduğu bir tebrik mesajı gönderdi. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, ülkenin yeni Irak hükümetinin kurulmasından dolayı memnuniyet duyduğunu bildirdi. Suudi Arabistan’ın Irak ile dayanışma içerisinde olduğunu, yeni hükümetle iş birliği, karşılıklı saygı, tarihsel bağlar ve ortak çıkarlar temelinde çalışmaya istekli olduğunu belirten Bakanlık her alanda iki ülke ve iki kardeş halk arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesi bağlamında bölgede dış müdahalelerden uzak şekilde güvenlik ve istikrarın sağlanmasını desteklediklerini vurguladı. ABD de Dışişleri Bakanı Mike Pompeo aracılığıyla Kazimi’ye destek verdiğini duyurdu. ABD, İran’dan elektrik satın alma konusunda Irak’a 120 günlük muafiyet uygulanacağını belirtti. Bu girişim, Kazimi hükümetinin kurulduğu gün çözdüğü ilk kriz kabul edildi. ABD Dışişleri Bakanlığı, Pompeo’nun Irak Başbakanı Mustafa el-Kazimi ile görüştüğünü ve kendisine parlamentodan güvenoyu alan yeni hükümeti memnuniyetle karşıladıklarını ilettiğini belirtirken iki yetkilinin ‘reformları uygulamak, Kovid-19 salgınıyla ve yolsuzlukla mücadele etmek hususlarında sıkı çalışmanın gerekliliğini’ ele aldığını söyledi. Açıklamada “ABD, yeni hükümeti desteklemek ve başarı için doğru koşulları sağlamaya yardımcı olma arzumuzun bir göstergesi olarak Irak’a 120 günlük elektrik muafiyeti uygulayacaktır” denildi. Diğer yandan ABD’nin Bağdat Büyükelçiliği, ‘koronavirüsle mücadele, DEAŞ’a karşı kapsamlı zafer kazanma, insani yardımlar sağlama, yerlerinden edilen vatandaşlar ve kurtarılmış alanlar hususunda istikrar sağlama’ başlıklarında yeni başbakana ve Irak halkına destek vereceklerini açıkladı. Büyükelçilik, yayınladığı bildiride şu ifadelere yer verdi: “Yeni Irak hükümeti şu an yerel reformları uygulamak ve Irak halkının ihtiyaçlarını karşılamak için zorlu bir çalışmaya yönelmelidir. Irak hükümetiyle bir sonraki stratejik diyalog, ABD- Irak ortaklığının her iki ülke için de değerinin yeniden teyit edilmesini amaçlıyor.” Tahran da Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif aracılığıyla Kazimi başkanlığındaki yeni Irak hükümetinin kurulmasına destek verdiklerini açıklarken Bağdat Büyükelçisi Iraj Masjedi aracılığıyla iş birliğine hazır olduklarını bildirdi. Birleşmiş Milletler (BM) de Irak’taki misyonu aracılığıyla hükümete desteğini dile getirdi. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’in Irak Özel Temsilcisi ve BM Irak Yardım Misyonu (UNAMI) Başkanı Jeanine Hennis-Plasschaert, Temsilciler Meclisi’nin Kazimi ve kabinesinin çoğunluğuna güvenoyu vermesini memnuniyetle karşıladığını ifade etti. Plasschaert, 7 Mayıs’ta yayınladığı bildiride, yeni hükümeti ‘artan güvenlik, sosyal, politik, ekonomik ve sağlık sorunlarına çözüm bulma yolunda hızla hareket edebilmek için kabineyi bir an önce tamamlamaya’ çağırdı. Yetkili açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “Irak hükümeti ağır bir savaşla karşı karşıya ve boşa harcayacak vaktimiz yok. Koronavirüs salgını ve düşen petrol fiyatları çerçevesinde kötüleşen ekonomik krizle yüzleşmek en önemli önceliğimizdir.” Jeanine Hennis-Plasschaert, ‘yeterli kamu hizmetlerinin sağlanması, yolsuzlukla mücadele ve iyi yönetimin yanı sıra adalet ve hesap verebilirliğin desteklenmesi gibi uzun süredir devam eden diğer zorlukları’ da gecikmeksizin ele almanın gerekliliğini vurguladı. Yetkili ayrıca BM’nin Irak hükümetine, söz konusu zorlukların üstesinden gelme konusunda sürekli destek vereceğini söyledi. Avrupa Birliği (AB), Irak hükümetinin güvenoyu almasının ‘Irak’ın birçok zorlukla başa çıkmasına yardımcı olacak önemli bir adım’ olduğunu vurguladı. AB Komisyonu Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Sözcüsü Peter Stano, AB’nin ‘yeni Irak hükümeti ile birlikte çalışma ve Irak halkının çıkarlarına hizmet etmek için iki taraf arasındaki ortaklığı güçlendirme’ hususlarında son derece istekli olduğunu vurguladı. Arap Parlamentosu Başkanı Dr. Meşal bin Fehm es-Silmi de Irak’ın tanık olduğu hassas koşullar çerçevesinde hükümetin kurulmasını memnuniyetle karşıladığını duyurdu. Silmi, 7 Mayıs’ta yaptığı açıklamada “Irak’ın güvenliği ve istikrarı, Arap ulusal güvenliğinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi. Yetkili, Irak’ın Arap ülkeleriyle iş birliği alanını geliştirmesinin ve resmi ilişkileri güçlendirmesinin önemine dikkat çekti. Mısır da Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla yayınladığı bildiride, Kazimi hükümetinin kurulması dolayısıyla duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Bakanlık, ‘Irak halkının istikrar ve refah hedeflerine ulaşması ile Irak’ın Arap ve uluslararası arenalardaki rolünün güçlendirilmesi yönündeki hedeflerine ulaşması’ için hükümete başarı diledi. Dışişleri Bakanlığı, Mısır’ın ‘Irak hükümetini iki ülke halkının yararına olacak biçimde ekonomik ve diğer alanlarda ikili ilişkileri canlandırarak yakın iş birliği sağlamaya ve hedeflerine ulaşma konusunda samimi çabalar göstermeye hazır olduğunu’ vurguladı.
مشاركة :