Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) dün yayınladığı bir raporda, İranın Fordo bölgesinde bulunan yeraltı nükleer tesisinde uranyum zenginleştirme seviyeleri arasında daha kolay geçiş yapabilen gelişmiş ekipmanlar kullanarak uranyum zenginleştirme seviyesini artırmaya başladığı belirtildi. Sadece UAEA üyesi ülkelere yönelik olan ancak Reuters’ın ortaya çıkardığı gizli raporda UAEA, İranın 166 makinelik IR6 santrifüj grubunu yüzde 5e kadar zenginleştirilmiş uranyum hekzaflorür (UF6) ile beslemeye başladığını doğruladı. Raporda, İranın UAEA’ya, söz konusu santrifüjleri uranyumu yüzde 20lik bir saflık seviyesine ulaştırmak için kullanmayı amaçladığını bildirdiği belirtildi. Bu oran diğer tesislerde ürettiği yüzde 60lık ve silah üretmek için gereken yüzde 90’lık oranlardan daha az. Bu gelişmeler, resmi adı Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olan 2015 tarihli nükleer anlaşmayı canlandırmak amacıyla Nisan 2021de Avusturya’nın başkenti Viyana’da başlayan müzakerelerin askıya alınmasının ardından bu müzakerelerin yeniden başlamasına yönelik Haziran ayı sonlarında Katarın başkenti Dohada ABD ile İran arasında Avrupa Birliğinin (AB) arabuluculuğunda yapılan dolaylı görüşmelerin ardından yaşandı. Washington, Doha’daki müzakerelerde ‘hiçbir ilerleme kaydedilmediğini’ açıkladı. ABD, 2018 yılında eski Başkan Donald Trump yönetimi İran ile imzalanan nükleer anlaşmadan çekildiğini duyurdu. Ardından Washington, Tahrana yönelik ekonomik yaptırımları yeniden uyguladı. Tahran ise buna, başta uranyum zenginleştirme seviyeleri olmak üzere anlaşmadaki temel taahhütlerinin çoğundan geri çekilmeye başlayarak yanıt verdi. AB, ABDnin anlaşmaya geri dönmesi ve İranın ABD tarafından kendisine uygulanan yaptırımların kaldırılması karşılığında anlaşmadaki yükümlülüklerinin tamamını yeniden yerine getirmeye başlaması için Nisan 2021de Viyanada İran ile ABD arasında dolaylı müzakereler başlattı. Fakat Viyana’daki müzakereler geçtiğimiz Mart ayında askıya alındı. Öte yandan İran Deniz Kuvvetleri Komutanı Amiral Şehram İrani, İran yapımı, en son ekipmanlarla donatılmış Damavand muhribinin yakında özel bir törenle İran Donanması’nın Kuzey Filosuna katılacağını duyurdu. İranın yarı resmi haber ajansı Fars’ın haberine göre dün gerçekleştirilen ‘Sürdürülebilir Güvenlik 1401’ tatbikatı sırasında gazetecilere açıklamalarda bulunan Amiral İrani, “Komşu, kardeş ve dost ülkeler de bu tatbikatlara katılırsa onların seviyesi de büyük oranda yükselecektir” ifadelerini kullandı. İranlı Amiral ülkesinin düşmanlarına hitaben ise şunları söyledi: “İran Silahlı Kuvvetleri gelişen bir aşamaya ulaştığından, önceki yanılsamalarının döneminin sona erdiğini çok iyi bilmeliler.” Fars Haber Ajansı, İran Donanmasının Sürdürülebilir Güvenlik 1401 tatbikatı Cuma günü, kara ve hava kuvvetlerinden çeşitli birliklerin katılımıyla Hazar Denizi sularında başladı. Tatbikatlara, Kara Kuvvetleri Komutanlığı bünyesindeki piyade birliklerinin yanı sıra füze, helikopter, insansız hava araçları (İHA), elektronik harp sistemleri fırlatan deniz birlikleri de katıldı.