Pfizer ve BioNTech şirketlerinin yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı geliştirdiği potansiyel aşının 3. faz denemelerinin yüzde 90 oranında etkili olduğunun açıklanması salgınla mücadele konusunda küresel umutları güçlendirdi. Bllomberg’e göre uzmanlar yine de aşının önünde hâlâ çözülmesi gereken birçok engel olduğu konusunda uyararak, üretim, dağıtım ve en önemlisi, aşının performansı ve kabiliyetiyle ilgili soruların yanıtlanması gerektiğine dikkati çekti. St. Louis Washington Üniversitesinde ilaç geliştirme uzmanı olan Michael Kinch , “Kilit soru hala zamana odaklanıyor. Aşı bize uzun bir süre koruma sağlayacak mı yoksa kısa bir süre sonra etkisiz hale mi gelecek?” diye sordu. Minnesota Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Araştırma ve Politika Merkezi Direktörü Michael Osterholm ise şirketlerin aşıyla ilgili açıklamasının ‘bize gerçekte ne başardıklarını hiç söylemediğine’ işaret ederek, “Bu yeni aşı araştırmasının bize gösterdiği şeyi tanımlamak için gerçekten çok erken” dedi. Osterholm, aşının yaşlılarda ve korunmaya en çok ihtiyaç duyan diğer “hassas gruplarda” ne kadar iyi yanıt verdiğine ilişkin ayrıntıların henüz açıklanmadığını da hatırlattı. BioNTech İcra Kurulu Başkanı Uğur Şahin, aşı deneylerine katılanların yarısından fazlasının yaşlı olduğu bilgisini vererek, “Mevcut sonuçlardan yaşlılar arasında etkililiğin yüzde 80’in üzerinde olmasını beklemek mümkün. Emin olmak için daha fazla analize ihtiyaç var” şeklinde bir bilgi verdi. Pfizer Başkan Yardımcısı William Gruber de, mevcut veri analizinin ciddi vakalar içermediğini, ancak çalışma devam ettikçe meydana gelmesinin beklendiğini söyledi. Pfizer’in söz konusu aşı için gelecek hafta ABD Gıda ve İlaç Dairesi’ne (FDA) hızlandırılmış onay için başvuruda bulunması bekleniyor. Bu noktada, FDA’nın iç denetçileri ilk önce güvenlik, etkinlik ve üretim verilerini dikkate alacak. Aşının Aralık sonu veya Ocak başında kullanıma sunulabileceği düşünülürken, tüm dünyanın aşıya ulaşmasının uzun yıllar alacağı tahmin ediliyor. Uzmanlar ayrıca Pfizer aşısının aşırı soğuk sıcaklıklarda tutulması gerektiğini ve aşının yaygın olarak bulunabilmesi durumunda bunun aşılması gereken önemli bir zorluk olduğuna dikkat çekti.